Με την με αρ. Α1286/2019 Απόφαση του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου, ακυρώθηκε το πρόστιμο που είχε επιβληθεί από την Ειδική Υπηρεσία Ελέγχου Ασφάλισης (Ε.ΥΠ.Ε.Α.) του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για φερόμενους ως ανασφάλιστους εργαζομένους, αποδεχόμενο το Δικαστήριο τους ισχυρισμούς των προσφευγόντων ότι η προσβαλλόμενη πράξη επιβολής προστίμου εξεδόθη κατά πλάνη περί τα πράγματα και κατ’ εσφαλμένη υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών στον εφαρμοστέο κανόνα δικαίου, καθόσον οι φερόμενοι ως ανασφάλιστοι εργαζόμενοι ήταν συγγενείς α’ και β’ βαθμού του νομίμου εκπροσώπου της προσφέυγουσας εταιρείας, η οποία τυγχάνει οικογενειακή επιχείρηση και συνεπώς η χάριν ηθικών λόγων ευκαιριακή συνδρομή των ως άνω συγγενών του νομίμου εκπροσώπου της προσφεύγουσας δεν συνιστά αδήλωτη εργασία.
Παρακάτω παρατίθεται ανωνυμοποιημένη ολόκληρη η Απόφαση, όπως αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική πύλη του Διοικητικού Πρωτοδικείου Σύρου.
Αριθμός απόφασης Α1286/2019
Α.Κ.Δ. 34/2015
ΤΟ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΣΥΡΟΥ
Τμήμα 1ο – Μονομελές
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 24 Ιουνίου 2019, με δικαστή την ………………………….., Πρωτοδίκη Δ.Δ. και γραμματέα τη ………………, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει την προσφυγή με ημερομηνία κατάθεσης 8-10-2015,
της Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας με την επωνυμία «………………… ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ι.Κ.Ε.», η οποία εδρεύει σ….. ………………. της Μήλου και η οποία παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Ιωάννη Βαονάκη,
κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων – Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών» (Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.) και ήδη «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (Ε.Φ.Κ.Α.), όπως εκπροσωπείται νόμιμα και παραστάθηκε με την υποβολή της από 1-4-2019 δήλωσης, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., του πληρεξουσίου δικηγόρου του …………………
Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα
Σκέφτηκε κατά το νόμο
- Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή για την άσκηση της οποίας έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (σχ. το υπ’ αρ. ……………………… ηλεκτρονικό παράβολο της γενικής γραμματείας πληροφοριακών συστημάτων), η προσφεύγουσα επιδιώκει παραδεκτώς, την ακύρωση, άλλως την τροποποίηση της με αρ. πρωτ. Μ……/11.8.2015 πράξης επιβολής προστίμου του αρμοδίου υπαλλήλου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (Ε.ΥΠ.Ε.Α.) Αττικής του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., με την οποία επιβλήθηκε εις βάρος της πρόστιμο συνολικού ποσού 21.599,98 ευρώ, λόγω παράβασης των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας και συγκεκριμένα λόγω μη αναγραφής δύο (2) εργαζομένων στον πίνακα προσωπικού και λόγω μη τήρησης του ισχύοντος πίνακα προσωπικού (Ε4).
2. Επειδή, στο άρθρο 20 του ν. 4255/2014 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 11) ορίζεται ότι: «Παράγραφος 1: Κατάργηση υποχρέωσης τήρησης Ειδικού Βιβλίου Καταχώρισης Νεοπροσλαμβανόμενου Προσωπικού 1. Η περίπτωση στ΄ της παρ. 9 του άρθρου 26 του α.ν. 1846/1951 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 79), όπως ισχύει, καταργείται από 1.6.2014. Παράγραφος 2: Τροποποίηση αρμοδιοτήτων Ε.ΥΠ.Ε.Α. μετά την κατάργηση του Ειδικού Βιβλίου 1. Τα δεύτερο και τρίτο εδάφια της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2556/1997 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 270), όπως ισχύει, αντικαθίστανται από 1.6.2014 ως εξής: «Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων σε επιχειρήσεις για τη διαπίστωση της υποβολής και τήρησης, ορθής ή μη, των εντύπων Ε3 (αναγγελία πρόσληψης) και Ε4 (πίνακας προσωπικού), όπως αυτά καταγράφονται στο άρθρο 2 της υπ’ αριθμ. 5072/6/25.2.2013 (Φ.Ε.Κ. Β΄ 449) απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, όπως αυτή κάθε φορά ισχύει, καθώς και για την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.. Ο έλεγχος αυτός αφορά στην επιβολή προστίμου περί μη αναγραφής εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού. Σε περίπτωση μη τήρησης και μη ανάρτησης του πίνακα προσωπικού επιβάλλονται πρόστιμα, όπως αυτά ορίζονται με την απόφαση της περίπτωσης 7 της παρούσας παραγράφου. Έλεγχος της ορθής υπαγωγής στην ασφάλιση και της τήρησης της ασφαλιστικής νομοθεσίας. 2. Τις αρμοδιότητες ελέγχου και επιβολής των ανωτέρω προστίμων ασκούν και οι αρμόδιοι υπάλληλοι των υποκαταστημάτων του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.. 3. Καθένα από τα ανωτέρω πρόστιμα του τρίτου εδαφίου της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2556/1997 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 270) επιβάλλεται από τους αρμόδιους ελεγκτές της Ε.ΥΠ.Ε.Α. και τους επιθεωρητές του Σ.ΕΠ.Ε. άπαξ για την ίδια ημερολογιακή ημέρα για την αυτή αιτία στην ίδια επιχείρηση. … 6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας που εκδίδεται μέχρι τις 10.5.2014, μετά από γνώμη του Δ.Σ. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. και του Σ.ΕΠ.Ε., δύναται να ρυθμίζεται το ύψος, ο τρόπος υπολογισμού του προστίμου, η διαδικασία, ο συγχρονισμός των ελεγκτικών υπηρεσιών, ο τρόπος και ο χρόνος διαβίβασης των εκθέσεων και δελτίων ελέγχου μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιών και κάθε άλλο ειδικό θέμα ή αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά την εφαρμογή των προηγούμενων παραγράφων. 7. Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει την 1.6.2014. …».
- Επειδή, κατ’ εξουσιοδότηση των ανωτέρω διατάξεων του ν. 4255/2014 εκδόθηκε η Υ.Α. Φ.11321/11115/802/2.6.2014 (Φ.Ε.Κ. Β΄ 1551/12.6.2014) «Ύψος και τρόπος υπολογισμού των προστίμων και κυρώσεων που επιβάλλονται, κατά δέσμια αρμοδιότητα, από την ΕΥΠΕΑ και τους αρμόδιους υπαλλήλους του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., διαδικασία και συγχρονισμός των ελεγκτικών υπηρεσιών» των Υπουργού και Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, στο άρθρο 1 της οποίας ορίζεται ότι: «α) Ελεγκτές της Ε.ΥΠ.Ε.Α. και αρμόδιοι υπάλληλοι του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. που κατά τον επιτόπιο έλεγχο διαπιστώνουν τη μη αναγραφή εργαζομένου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού που τηρείται από τον εργοδότη, επιβάλλουν διοικητική κύρωση (πρόστιμο) σύμφωνα με το άρθρο 4 της παρούσης, κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς προηγούμενη πρόσκλησή του για παροχή εξηγήσεων ως κατωτέρω: Παράβαση: Μη αναγραφή εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού. Επιβαλλόμενο πρόστιμο: ο κατώτατος νόμιμος νομοθετημένος μισθός, μη προσαυξημένος για κάθε τριετία προϋπηρεσίας επί (18) δεκαοκτώ μήνες εργασίας για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο – υπάλληλο και το κατώτατο νόμιμο νομοθετημένο ημερομίσθιο, μη προσαυξημένο για κάθε τριετία προϋπηρεσίας επί τετρακόσιες τρεις (403) ημέρες εργασίας για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο – εργατοτεχνίτη, ανάλογα με την ηλικιακή διάκριση που θεσπίζει η υποπαράγραφος ΙΑ 11 του άρθρου πρώτου του Ν. 4093/2012. Συγκεκριμένα για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο: Για υπάλληλο ηλικίας άνω των 25 ετών, Μισθός: 586,08, επί μήνες εργασίας: 18, επιβαλλόμενο πρόστιμο: 10.549,44 €. … Για εργατοτεχνίτη ηλικίας άνω των 25 ετών, ημερομίσθιο: 26,18, επί ημέρες εργασίας: 403, επιβαλλόμενο πρόστιμο: 10.550,54 € … β) …», στο άρθρο 2 ότι: «Πλέον των προστίμων του άρθρου 1 της απόφασης αυτής, σε περίπτωση μη τήρησης από τον υπόχρεο εργοδότη Πίνακα Προσωπικού επιβάλλεται αμελλητί διοικητική κύρωση (αυτοτελές πρόστιμο), κατά δέσμια αρμοδιότητα, ύψους πεντακοσίων ευρώ (500,00 ευρώ), χωρίς προηγούμενη πρόσκληση του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων» και στο άρθρο 4 ότι: «α) Για την επιβολή των ανωτέρω κυρώσεων (προστίμων) των άρθρων 1 και 2 της παρούσας, συντάσσεται και επιδίδεται επί τόπου Δελτίο Ελέγχου, με το οποίο βεβαιώνεται το είδος της παράβασης, και συντάσσεται και επιδίδεται άμεσα, και όχι αργότερα από πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από το Δελτίου Ελέγχου, Πράξη Επιβολής Προστίμου, με την οποία προσδιορίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα ανωτέρω άρθρα 1 και 2 της παρούσης, το ύψος της κύρωσης (προστίμου) που αντιστοιχεί στην βεβαιωθείσα παράβαση. Η πράξη επιβολής προστίμου κατά τα ανωτέρω κοινοποιείται, με απόδειξη, στον παραβάτη … β) … γ) … δ) Κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου ασκείται προσφυγή ουσίας ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου μέσα σε εξήντα ημέρες από την επίδοσή της. Μέσα στην ίδια προθεσμία η προσφυγή κοινοποιείται με μέριμνα του προσφεύγοντος και με ποινή απαραδέκτου στην αρμόδια υπηρεσία που επέβαλε το πρόστιμο. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής προστίμου». Περαιτέρω, στο άρθρο 4 της 5072/6/25.2.2013 απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΦΕΚ Β΄ 449), όπως αυτή τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με τις 604040/28.8.2013 (ΦΕΚ Β΄ 2163) και 29502/85/1.9.2014 (ΦΕΚ Β΄ 2390) υπουργικές αποφάσεις, ορίζεται ότι: «α) … β) i) Το ενιαίο έντυπο Ε3 Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης (Ε3 Αναγγελία Πρόσληψης και Ε4 Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης) υποβάλλεται ηλεκτρονικά το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και πάντως πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. …».
- Επειδή, με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 4255/2014 και της Φ.11321/11115/802/2.6.2014 Υπουργικής Απόφασης θεσπίσθηκε η τυπική παράβαση της μη αναγραφής εργαζομένου στον πίνακα προσωπικού της επιχείρησης, στηριζόμενη στην απλή διαπίστωση του αντικειμενικού γεγονότος της μη καταχώρισης αυτού στον τηρούμενο από την επιχείρηση πίνακα προσωπικού, καθώς και μαχητό τεκμήριο ότι ο αναφερόμενος από τους ελεγκτές της Ε.ΥΠ.Ε.Α. (ή τους υπαλλήλους του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.) ως εργαζόμενος, που δεν αναγράφεται στον πίνακα προσωπικού, συνδέεται με εργασιακή σχέση με τον εργοδότη. Ο τελευταίος δύναται να ανατρέψει το τεκμήριο αυτό με την άσκηση προσφυγής, αποδεικνύοντας ότι ουδεμία σχέση εργασίας τον συνδέει με το πρόσωπο που τα ελεγκτικά όργανα θεώρησαν ως μισθωτό του (πρβλ. ΣτΕ 2151/2017 7μ.).
- Επειδή, στην παρ. 1 του άρθρου 2 του α.ν. 1846/1951 «Περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (Φ.Ε.Κ Α΄ 179), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 παρ. 1 του ν. 4476/1965 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 103), ορίζεται ότι: «1. Εις την ασφάλισιν του παρόντος νόμου υπάγονται υποχρεωτικώς και αυτοδικαίως, υπό τους εν άρθρω 7 οριζομένους όρους και προϋποθέσεις: α) Τα πρόσωπα τα οποία, εντός των ορίων της χώρας, παρέχουν κατά κύριον επάγγελμα εξηρτημένην εργασίαν έναντι αμοιβής…». Με την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1759/1988 «Ασφαλιστική κάλυψη ανασφάλιστων ομάδων, βελτίωση της κοινωνικοασφαλιστικής προστασίας και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α΄ 50) προστέθηκαν στο τέλος του άρθρου 2 του ανωτέρω α.ν. 1846/1951 διατάξεις που ορίζουν τα εξής: «Επίσης, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του νόμου αυτού τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία εντός των ορίων της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού συγγένειας, εφ’ όσον για την εργασία τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης. Με κανονισμό ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την πραγματοποίηση της ασφάλισης των παραπάνω προσώπων. …». Σε εκτέλεση της ανωτέρω εξουσιοδοτικής διάταξης, εκδόθηκε ο «Κανονισμός ασφάλισης στο Ι.Κ.Α. των προσώπων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις μελών της οικογένειάς τους», που εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. Φ.21/3288/20.12.1988 απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΦΕΚ Β΄ 4/9.1.1989). Στο άρθρο 1 του Κανονισμού αυτού ορίζεται ότι: «Στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α., για όλους τους κλάδους ασφάλισής του, καθώς και του Ι.Κ.Α.–Τ.Ε.Α.Μ. υπάγονται υποχρεωτικά τα πρόσωπα που παρέχουν εργασία μέσα στα όρια της χώρας κατά κύριο επάγγελμα σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς α΄ και β΄ βαθμού συγγενείας, εφόσον για την εργασίας τους αυτή δεν υπάγονται υποχρεωτικά ή προαιρετικά στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης» και στο άρθρο 2 ότι: «Η ασφαλιστική σχέση των προσώπων του άρθρου 1 αρχίζει και τελειώνει κάθε φορά από την ημέρα που θα αναγγελθεί έγγραφα στο Ίδρυμα η έναρξη της απασχόλησης ή η διακοπή αυτής από το απασχολούμενο πρόσωπο ή από τον αποδέκτη των υπηρεσιών του. Προϋπόθεση έναρξης ή διακοπής της ασφάλισης είναι η διαπίστωση της έγγραφα αναγγελθείσας απασχόλησης ή διακοπής από τα όργανα της ασφάλισης. Διακοπή της ασφάλισης μπορεί να γίνει και χωρίς έγγραφη αναγγελία διακοπής της απασχόλησης αν τα όργανα διαπιστώσουν τη διακοπή αυτή…».
- Επειδή, με τις προπαρατεθείσες διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του εκδοθέντος κατ’ εξουσιοδότηση αυτού Κανονισμού Ασφάλισης θεσπίζονται ειδικές ρυθμίσεις για την υπαγωγή στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. των προσώπων που απασχολούνται στην επιχείρηση του συζύγου τους ή συγγενών α΄ και β΄ βαθμού, ενόψει της δυσχέρειας που υφίσταται ως προς τη διακρίβωση της συνδρομής των γενικών προϋποθέσεων υπαγωγής στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. των προσώπων αυτών, ειδικότερα, δε, ως προς τη διακρίβωση της ύπαρξης σχέσης εξαρτημένης εργασίας μεταξύ αυτών και του συζύγου ή συγγενούς που είναι αποδέκτης των υπηρεσιών τους, καθώς και ως προς την αμοιβή τους, λαμβανομένου υπόψη του ότι είναι σύνηθες η απασχόληση των προσώπων αυτών σε οικογενειακές επιχειρήσεις να λαμβάνει χώρα, είτε για λόγους ηθικής υποχρέωσης, είτε από λόγους κοινού οικογενειακού συμφέροντος, καθώς και ότι η συγγενική σχέση αμβλύνει τη σχέση εξάρτησης. Για τους λόγους αυτούς, με τις ειδικές αυτές ρυθμίσεις προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. των προσώπων που απασχολούνται σε επιχειρήσεις προσώπων με τα οποία συνδέονται με οικογενειακούς δεσμούς, με διαφορετικές, και ευρύτερες σε σχέση με τις γενικές, προϋποθέσεις, αφού δεν απαιτείται αποδεδειγμένη σχέση εξαρτημένης εργασίας, ούτε συγκεκριμένη αμοιβή, αλλά μόνο απασχόληση κατά κύριο επάγγελμα και μη ασφαλιστική κάλυψη από άλλο ασφαλιστικό φορέα (βλ. ΣτΕ 2433/2017, 1059/2016, 4703/2012, 3498/2005). Περαιτέρω, για την ειδική αυτή κατηγορία προσώπων, που παρέχουν εργασία σε εργοδότες με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς έως και το δεύτερο βαθμό, προβλέπεται ρητώς ότι η ασφάλιση αρχίζει από την αναγγελία εγγράφως στο Ι.Κ.Α., από τα απασχολούμενα πρόσωπα ή τους αποδέκτες των υπηρεσιών τους, της έναρξης της απασχόλησης. Κατόπιν της έγγραφης αυτής αναγγελίας, διαπιστώνεται από τα ασφαλιστικά όργανα ότι συντρέχουν οι ειδικές περί συγγενικών προσώπων προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση, δηλαδή ότι υφίσταται πράγματι η αναγγελθείσα απασχόλησή τους και ότι αυτή αποτελεί το κύριο επάγγελμά τους. Συνεπώς, εάν η προϋπόθεση της έγγραφης αναγγελίας στο Ι.Κ.Α. δεν έχει τηρηθεί, αποκλείεται η υπαγωγή των πιο πάνω προσώπων στην ασφάλιση του Ιδρύματος (βλ. ΣτΕ 4703/2012, 3517/2009, 1773/2008, 946/2005).
7. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας, μεταξύ των οποίων και τα με αρ. …………., ……………. και …………….. δελτία ελέγχου, προκύπτουν τα εξής: Κατά τον επιτόπιο έλεγχο που διενεργήθηκε από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της Ε.ΥΠ.Ε.Α. Περιφέρειας Αττικής του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., στις 8.8.2015 και ώρα 21:45, στην επιχείρηση (εστιατόριο) που διατηρεί η προσφεύγουσα στ……………… της Μήλου, διαπιστώθηκε ότι απασχολούνταν ο …………………. ……………. του …………….. και της …………, γεννηθείς στις ……. .1972 και η …………… …………………….. του ……………., γεννηθείσα το έτος 1947. Ο πρώτος εκ των ανωτέρω δήλωσε ότι είναι ο αδελφός και η δεύτερη ότι είναι η μητέρα του ……………….. ………………., ιδιοκτήτη της ανωτέρω επιχείρησης, υπογράφοντας το σχετικό δελτίο ελέγχου. Εξάλλου οι ανωτέρω δεν είχαν καταχωρηθεί σε πίνακα προσωπικού, τον οποίο η προσφεύγουσα δεν τηρούσε. Κατόπιν αυτών, εκδόθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας η προσβαλλόμενη με αρ. Μ…./11.8.2015 πράξη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4255/2014 και των άρθρων 1 και 2 της Φ.11321/11115/802/2.6.2014 υπουργικής απόφασης, με την οποία της επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 10.549,44 ευρώ για τη μη αναγραφή στον πίνακα προσωπικού (Ε4), του πρώτου απασχολούμενου, υπαλλήλου, ηλικίας άνω των 25 ετών, πρόστιμο ύψους 10.550,54 ευρώ, για τη μη αναγραφή στον πίνακα προσωπικού (Ε4) της δεύτερης εκ των ανωτέρω που βρέθηκε να απασχολείται, με την ιδιότητα της εργατοτεχνίτριας, ηλικίας άνω των 25 ετών, καθώς και πρόστιμο ύψους 500 ευρώ, για την παράβαση της μη τήρησης ισχύοντος πίνακα προσωπικού, ήτοι συνολικό πρόστιμο ποσού 21.599,98 ευρώ.
8. Επειδή, ήδη με την κρινόμενη προσφυγή, όπως αυτή αναπτύσσεται με το νομίμως από 27.6.2019 κατατεθέν υπόμνημα, η προσφεύγουσα ζητεί την ακύρωση, άλλως την τροποποίηση της προσβαλλόμενης πράξης, προβάλλοντας ότι αυτή εξεδόθη κατά πλάνη περί τα πράγματα και κατ’ εσφαλμένη υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών στον εφαρμοστέο κανόνα δικαίου. Ειδικότερα, όπως ισχυρίζεται, ο ……………………. και η ………………………., δεν είναι εργαζόμενοι στην επιχείρησή της, αλλά ο πρώτος είναι αδελφός του νομίμου εκπροσώπου και διαχειριστή της προσφεύγουσας …………………….. και η δεύτερη μητέρα αυτού, οι οποίοι είχαν προσέλθει στην επιχείρηση του τελευταίου, κατά τη θερινή περίοδο, προκειμένου να τον επισκεφθούν. Εξάλλου, όπως διατείνεται, δεν πληρούνται οι ειδικές, περί συγγενικών προσώπων, προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση, που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του, εκδοθέντος κατ’ εξουσιοδότηση αυτού, Κανονισμού Ασφάλισης, διότι ουδέποτε υπεβλήθη η απαιτούμενη έγγραφη αναγγελία ενώπιον του Ι.Κ.Α., ενώ η όποια συνδρομή των ανωτέρω, ……………………. και ……………………, παρασχέθηκε από ηθικό καθήκον, λόγω της αυξημένης πελατείας στο εστιατόριο της προσφεύγουσας. Περαιτέρω, η προσφεύγουσα υποστηρίζει ότι ουδέποτε απασχόλησε στην επιχείρησή της τους ανωτέρω με σχέση εξαρτημένης εργασίας, καθώς μάλιστα ο μεν …………………… είναι πυροσβέστης και απασχολείται με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, η οποία ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο του ελέγχου, η δε ……………………. υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. ως εξαρτημένο μέλος του συνταξιούχου συζύγου της, ………………………… Τέλος, όπως προβάλλει η νομική μορφή της προσφεύγουσας ως ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρόκειται για μία οικογενειακή επιχείρηση, με μοναδικό εταίρο και διαχειριστή τον ……………………… Προς απόδειξη των ανωτέρω επικαλείται και προσκομίζει μεταξύ άλλων: α) τις με αρ. ……/20.6.2019 και …../20.6.2019 ένορκες βεβαιώσεις, ενώπιον της Συμβολαιογράφου Μήλου ………………….., οι οποίες ελήφθησαν κατόπιν γνωστοποίησης εξέτασης μαρτύρων στο καθ’ ου (σχετ. οι με αρ. ……………./7.6.2019, ………../7.6.2019 και ……../7.6.2019 εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών Ηλία Ζαχάκου) του ………………. και του …………………., εργαζόμενοι στην επιχείρηση της προσφεύγουσας, οι οποίοι βεβαιώνουν ότι ο …………………. ουδέποτε υπήρξε εργαζόμενος στην επιχείρηση της προσφεύγουσας, καθώς εργάζεται στο πυροσβεστικό σώμα, ότι η ……………………….., ηλικίας 72 ετών, είναι συνταξιούχος του Ι.Κ.Α. και ότι και οι δύο είχαν προσέλθει στην επιχείρηση προκειμένου να επισκεφθούν τον ……………………, β) τις βεβαιώσεις εργοδότη, του Διοικητή του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος από τις οποίες προκύπτει ότι ο …………………… του …………………. έχει προσληφθεί για τις ανάγκες στελέχωσης της Π.Υ. ……………………, για τα έτη 2009 έως 2017 και γ) την από 22.5.2019 βεβαίωση του Προϊσταμένου του Τμήματος Αστικής και Δημοτικής Κατάστασης από την οποία προκύπτει ότι η ………………… του Αντωνίου είναι μητέρα του …………………… και ο ………………… του ……………, αδελφός του τελευταίου.
9. Επειδή, εξάλλου, το καθ’ ου με τις από 28.2.2019 έγγραφες απόψεις του και το από 2.4.2019 κατατεθέν υπόμνημά του, ζητεί την απόρριψη της κρινόμενης προσφυγής, προβάλλοντας ότι σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του ελέγχου που έλαβε χώρα στις 8.8.2015, τα ανωτέρω πρόσωπα βρέθηκαν να απασχολούνται στην επιχείρηση της προσφεύγουσας, χωρίς να έχουν αναγραφεί σε πίνακα προσωπικού, ο οποίος άλλωστε δεν τηρείτο. Τέλος, όπως διατείνεται, δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 1 του ν.1759/1988, περί απασχόλησης μελών οικογένειας, καθώς αυτές εφαρμόζονται μόνο σε περίπτωση παροχής εργασίας σε ατομική επιχείρηση και όχι, όπως εν προκειμένω, σε ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, η οποία έχει νομική προσωπικότητα.
10. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο λαμβάνει, καταρχάς, υπόψη ότι σύμφωνα με τις διατάξεις που προπαρατέθηκαν και ερμηνεύθηκαν στην πέμπτη και έκτη σκέψη της παρούσας αντίστοιχα, η ασφάλιση των προσώπων που παρέχουν εργασία σε εργοδότες, με τους οποίους είναι σύζυγοι ή συγγενείς, έως και το δεύτερο βαθμό, ρυθμίζεται από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του εκδοθέντος, κατ’ εξουσιοδότησή του, σχετικού Κανονισμού, οι οποίες προϋποθέτουν έγγραφη αναγγελία της έναρξης της απασχόλησης στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., κατόπιν της οποίας διαπιστώνεται από τα ασφαλιστικά όργανα ότι συντρέχουν οι ειδικές περί συγγενικών προσώπων προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση (ήτοι κατά κύριο επάγγελμα πραγματική απασχόληση, καθώς και μη ασφαλιστική κάλυψη από έτερο ασφαλιστικό φορέα), χωρίς, δε, τη σχετική αναγγελία αποκλείεται η υπαγωγή τους στην ασφάλιση. Εξάλλου, η θέσπιση των ως άνω ειδικών προϋποθέσεων για την υπαγωγή των ανωτέρω προσώπων στην ασφάλιση του Ιδρύματος, οι οποίες είναι ευρύτερες και εν πολλοίς ευνοϊκότερες από τις γενικές προϋποθέσεις υπαγωγής των λοιπών μισθωτών στην ασφάλιση, ήτοι ύπαρξη εξαρτημένης εργασίας επ’ αμοιβή, δικαιολογείται από τους οικογενειακούς δεσμούς των προσώπων αυτών με τους αποδέκτες των υπηρεσιών τους, εξαιτίας των οποίων η σχέση εξάρτησης αμβλύνεται και, σε κάθε περίπτωση, καθίσταται δυσδιάκριτη. Καθοριστικό, λοιπόν, στοιχείο για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων είναι η ύπαρξη στενής συγγενικής σχέσης ανάμεσα στον εργοδότη και τον απασχολούμενο, ενώ η ενδεχόμενη περιβολή της εργοδότριας επιχείρησης με νομική προσωπικότητα δεν κωλύει την εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων, υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι η επιχείρηση διατηρεί οικογενειακό χαρακτήρα. Στην προκείμενη περίπτωση, από τα προσκομισθέντα από την προσφεύγουσα στοιχεία προκύπτει ότι η …………….. τυγχάνει μητέρα (ήτοι συγγενής α΄ βαθμού) του διαχειριστή της προσφεύγουσας …………………., ο ………………… τυγχάνει αδελφός του διαχειριστή ………………… (ήτοι συγγενής β΄ βαθμού), ενώ, εξάλλου, η προσφεύγουσα εταιρεία, η οποία έχει μοναδικό διαχειριστή τον ………………., έχει, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής της, προφανή οικογενειακό χαρακτήρα. Λόγω, επομένως, της ανωτέρω συγγένειας των ……………….. και ……………………… με το διαχειριστή και νόμιμο εκπρόσωπο της προσφεύγουσας, έχουν εφαρμογή, όσον αφορά στην απασχόλησή τους στην ένδικη επιχείρηση, οι εν λόγω ειδικές διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 1759/1988 και του οικείου Κανονισμού, με αποτέλεσμα να απαιτείται, για την υπαγωγή τους στην ασφάλιση του Ιδρύματος για την εργασία αυτή, προηγούμενη έγγραφη αναγγελία της έναρξης της απασχόλησής τους στο Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. (με μνεία του συγγενικού δεσμού). Ωστόσο, από τα στοιχεία του φακέλου της δικογραφίας δεν προκύπτει η υποβολή τέτοιας αναγγελίας. Επομένως, ο ………………. και η …………………… δεν υπάγονταν στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι υφίστατο, ως προς αυτούς, υποχρέωση καταχώρισής τους, ως εργαζομένων, με σχέση εξαρτημένης εργασίας, στον πίνακα προσωπικού της προσφεύγουσας (πρβλ. Δ.Εφ.Αθ. 3088/2007). Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το Δικαστήριο κρίνει ότι η προσφεύγουσα εταιρεία δεν υπέπεσε στις παραβάσεις της μη αναγραφής στον πίνακα προσωπικού του ………………………… και της ……………….. και της μη τήρησης ισχύοντος πίνακα προσωπικού, που της αποδίδονται με την προσβαλλόμενη πράξη. Κατόπιν τούτων, η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα, η εξέταση δε των λοιπών λόγων της προσφυγής παρέλκει ως αλυσιτελής.
11. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η προσφυγή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί το καταβληθέν παράβολο στην προσφεύγουσα (άρθρο 277 παρ. 9 του Κ.Δ.Δ.), ενώ, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, πρέπει να απαλλαγεί το καθ’ ου νομικό πρόσωπο από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας (άρθρο 275 παρ. 1 εδ. ε΄ του Κ.Δ.Δ.).
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την προσφυγή.
Ακυρώνει την υπ’ αριθμ. Μ……/11.8.2015 πράξη επιβολής προστίμου του αρμοδίου υπαλλήλου της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (Ε.ΥΠ.Ε.Α.) Αττικής του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ..
Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην προσφεύγουσα.
Απαλλάσσει το καθ’ ου η προσφυγή νομικό πρόσωπο από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας.
Η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 12ης-11-2019.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
