Με αποφάσεις των ελληνικών Δικαστηρίων, με πλέον πρόσφατη την υπ’ αρ. 96/2016 Απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών (δημοσιευμένη στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών dsanet.gr), επιδικάζεται υπέρ δανειοληπτών και σε βάρος πιστωτικών ιδρυμάτων χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης το ποσό των 5.869,00 ευρώ, ήτοι το κατά στρογγυλοποίηση κατ’ ελάχιστον οριζόμενο ποσό της παρ. 2 του άρθρο 23 του ν. 2472/1997 αναφορικά με την προστασία ατόμου από την επεξεργασία των Προσωπικών Δεδομένων, με έρεισμα το μη σύννομο της διαβίβασης των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από Τράπεζα σε Εταιρεία Ενημέρωσης Οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις χωρίς την προηγούμενη ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων με βάση το άρθρο 11 παρ. 3 ν. 2472/1997.
Α. ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Ειδικότερα, με την προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 11 παρ. 3 ν. 2472/1997 ορίζεται ότι αν τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα ανακοινώνονται σε τρίτους, το υποκείμενο αυτών, ήτοι εν προκειμένω ο δανειολήπτης, ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΤΑΙ ΠΡΙΝ από την ανακοίνωσή τους.
Επίσης, με την παρ. 1 του άρθρου 5 της υπ’ αρ. 1/1999 Κανονιστικής πράξης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΦΕΚ 555Β’/6.5.1999), τα δεδομένα ανακοινώνονται σε τρίτους (νέους αποδέκτες), ο υπεύθυνος επεξεργασίας οφείλει να ενημερώσει γι’ αυτό τα υποκείμενα πριν από αυτούς, ενώ σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παραγράφου 2 του ίδιου άρθρου ενημέρωση γίνεται εγγράφως και αποδεικνύεται από τον υπεύθυνο επεξεργασίας.
Περαιτέρω, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 23 του νόμου 2472/1997, φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, που κατά παράβαση του παρόντος νόμου προκαλεί περιουσιακή βλάβη, υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση. Αν προκάλεσε ηθική βλάβη, υποχρεούται σε χρηματική ικανοποίηση. Η ευθύνη υπάρχει και όταν ο υπόχρεος όφειλε να γνωρίζει την πιθανότητα να επέλθει βλάβη σε άλλον.
Παράλληλα, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 23 του νόμου 2472/1997, η κατά το άρθρο 932 Α.Κ. χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για παράβαση του ανωτέρω νόμου ορίζεται κατ` ελάχιστο στο ποσό των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) δραχμών, (ήτοι πλέον στο ποσό των 5.869,40 ευρώ) εκτός αν ζητήθηκε από τον ενάγοντα μικρότερο ποσό ή η παράβαση οφείλεται σε αμέλεια. Η χρηματική αυτή ικανοποίηση επιδικάζεται ανεξαρτήτως από την αιτούμενη αποζημίωση για περιουσιακή βλάβη.
Με τις ανωτέρω διατάξεις ο δανειολήπτης ο οποίος οχλείται από Εισπρακτική Εταιρεία, στην οποία η Τράπεζα έχει διαβιβάσει, χωρίς προηγουμένως να τον ενημερώσει, τα προσωπικά του δεδομένα, δικαιούται να αξιώσει την ανωτέρω κατ΄ελάχιστον αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης ύψους 5.869,40 ευρώ.
Β. ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Όπως έχει δεχθεί η προσφάτως εκδοθείσα σημαντική υπ’ αρ. 96/2016 Απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών (δημοσιευμένη στην ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών), η οποία ερείδεται και σε άλλες σημαντικές αποφάσεις (ιδετε μεταξύ άλλων ΑΠ 1740/2013, ΕφΑθ 1437/2014, 3833/2003 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), “Ο ενάγων, με την από …………….. αίτηση του, υποβληθείσα στην εναγόμενη, ζήτησε την χορήγηση πιστωτικής κάρτας και γνωστοποίησε στην τελευταία τα απλά προσωπικά δεδομένα του, που ήταν αναγκαία για την κατάρτιση της αντίστοιχης σύμβασης, ήτοι το όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, αριθμό δελτίου ταυτότητας, διεύθυνση κατοικίας, αριθμό τηλεφώνου και επάγγελμα. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι η εναγόμενη, που είχε υπογράψει με την ανώνυμη εταιρεία του άρθρου 7 Ν. 3758/2009 με την επωνυμία «…………. Α.Ε.», την από …………………. σύμβαση παροχής υπηρεσιών,- λόγω ανώμαλης εξέλιξης της ενοχής από την ως άνω πιστωτική κάρτα, ήτοι υπερημερίας του ενάγοντα-, διαβίβασε, χωρίς την προηγούμενη οφειλόμενη, κατ’ άρθρο 11 Ν. 2472/1997 και της, κατ’ εξουσιοδότηση αυτού, εκδοθείσας υπ’ αρ. 1/1999 κανονιστικής πράξης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΦΕΚ 555 Β/6.5.1999), ενημέρωση του, τα ως άνω (απλά) προσωπικά δεδομένα του ως και το ύψος της ληξιπρόθεσμης οφειλής του, στην ως άνω εταιρεία, η οποία προέβη σε χρήση αυτών, καλώντας τον τηλεφωνικά, δια προστηθέντος υπαλλήλου της, στις ……….. Όπως προκύπτει από τον όρο ….. της ως άνω σύμβασης, το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής: «Καθυστέρηση ολοσχερούς εξόφλησης από τον κάτοχο των ελαχίστων καταβολών ή του ποσού που αναφέρεται ως άμεσα πληρωτέο…και να αναθέσει την είσπραξη των οφειλομένων σε τρίτα, προς την Τράπεζα, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, γνωστοποιώντας για τον σκοπό αυτό όσα προσωπικά στοιχεία του κατόχου ή/και του εγγυητή κρίνει απαραίτητο» ………, , η υποχρέωση της εναγόμενης-υπεύθυνου επεξεργασίας, όπως διαγράφεται από την διάταξη του άρθρου 11 Ν. 2472/1997 και την κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου αυτού εκδοθείσα υπ’ αρ. 1/1999 κανονιστική πράξη της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΦΕΚ 555 Β/6.5.1999), για ενημέρωση του υποκειμένου-ήδη ενάγοντα, ανεξαρτήτως συγκατάθεσης του, ουδόλως τηρήθηκε, προ της διαβίβασης, στις ………, των προσωπικών του δεδομένων στην ως άνω μη διάδικο ανώνυμη εταιρεία. Τέλος αποδείχθηκε ότι, από την ως άνω παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά της εναγόμενης, που όφειλε να γνωρίζει τον κίνδυνο επέλευσης ζημίας λόγω των παρανόμων παραλείψεων και πράξεων της, ο ενάγων υπέστη αιτιωδώς συνυφασμένη ηθική βλάβη για την αποκατάσταση της οποίας, δεδομένων των συνθηκών τέλεσης, της έντασης της προσβολής της έννομης τάξης, του βαθμού πταίσματος της, του κοινωνικού ρόλου, που οφείλει να επιτελεί, πέραν του οικονομικού/ κερδοσκοπικού, του οικονομικού μεγέθους της και της κοινωνικής και οικονομικής θέσης του ενάγοντα, η καταβλητέα εύλογη χρηματική ικανοποίηση πρέπει να οριστεί στο ποσό των 5.869,40 ευρώ (ΑΠ 1740/2013, ΕφΑΘ 1437/2014, 3833/2003 ΤΝΠ Νόμος).
Ο ισχυρισμός της εναγόμενης ότι δεν είχε δυνατότητα πρόβλεψης της βλάβης του ενάγοντος (άρθρο 23 παρ. 1 εδ. 3 Ν. 2472/1997) και σε κάθε περίπτωση ότι η ως άνω συμπεριφορά της οφείλεται σε αμέλεια (άρθρο 23 παρ. 2 Ν. 2472/1997) τυγχάνει απορριπτέος καθόσον μόνη η νόμιμη συλλογή των προσωπικών δεδομένων από την εναγομένη-υπεύθυνο επεξεργασίας, κατά την κατάρτιση της ως άνω σύμβασης, δεν αίρει την υποχρέωση της προς τήρηση και των λοιπών διατάξεων του Ν. 2472/1997, ήτοι του άρθρου 11 και συνεπώς και την δυνατότητα πρόβλεψης της, εκ της παραβάσεως της, βλάβης του ενάγοντα η δε ευθύνη της είναι νόθος αντικειμενική και ουδόλως αποδείχθηκε από την ίδια, φέρουσα το σχετικό βάρος, ότι ανυπαίτια αγνοούσε τα ως άνω θεμελιωτικά της υπαιτιότητας της πραγματικά γεγονότα.
Ωσαύτως απορριπτέος τυγχάνει ο επικουρικά προβαλλόμενος από την εναγόμενη ισχυρισμός ότι το δικαίωμα του ενάγοντα ασκείται καθ’ υπέρβαση των τιθέμενων από την διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ ορίων, καθόσον μόνον το γεγονός ότι ο τελευταίος (ενάγων), όπως προκύπτει από την από …….. αίτηση του προς την εναγόμενη, εξ’ αφορμής σχετικής πρότασης, που του έγινε από την ως άνω εταιρεία «………… Α.Ε.», ρύθμισε επωφελώς και τελικώς εξόφλησε την οφειλή του από την κατά τα ανωτέρω χορηγηθείσα πιστωτική κάρτα ουδόλως καθιστά την άσκηση του δικαιώματος του καταχρηστική.”
